Vol 97 Nr 5 (2020)

Gepubliceerd: 2020-01-01

Artikel

  • Voorwoord themanummer 100 jaar Pedagogische Studiën

    E. Denessen, M. Braaksma

    -

  • 100 jaar Pedagogische Studiën: een eeuw onderwijswetenschap in dienst van onderwijsvernieuwing

    P.D. van Rees

    Pedagogische Studiën (PS) heeft de afgelopen honderd jaar gefunctioneerd als een belangrijk platform voor de Nederlandstalige opvoedings- en onderwijswetenschappen. Vanaf de oprichting in 1920 stelde PS zich ten doel onderwijs en opvoeding niet slechts beter te begrijpen, maar door middel van onderzoek en reflectie ook beter te maken. Uitgangspunt was daarbij dat PS zou moeten functioneren als een ‘gemeenschappelijke studeerkamer’ waar een nationaal gesprek over onderwijs en opvoeding zou moeten plaatsvinden. Dit historische overzicht gaat na welke gemeenschap in PS bijeenkwam, waar het gesprek in deze kamer over ging, en hoe beide zich ontwikkelden in de loop van de tijd. Daarbij wordt gekeken naar de verhouding tussen ontwikkelingen in de onderwijswetenschappen en het onderwijsbeleid rond het thema onderwijs- vernieuwing. De geschiedenis van PS wordt verteld in vier perioden, waarin iedere keer een nieuwe groep pedagogen en onderwijswetenschappers aan het roer stond van de ‘gemeenschappelijke studeerkamer’. De analyse laat zien dat er in iedere periode een dominante groep binnen PS was die streefde naar onderwijsvernieuwing aan de hand van wetenschappelijk inzicht, maar dat de richting van die vernieuwing en de wetenschappelijke onderbouwing in iedere periode anders was. Ook wordt duidelijk dat tegenspraak nodig is voor een levendig wetenschappelijk debat.

  • Honderd jaar Pedagogische Studiën: Prominenten blikken terug.

    E. de Corte, N. Verloop, L. Verschaffel, T. Wubbels, P. van Petegem, M. Volman

    De redactie heeft een aantal prominenten uitgenodigd om terug te blikken op de ontwikkelingen binnen de pedagogische en onderwijswetenschappen en in het bijzonder op de rol van Pedagogische Studiën daarin gedurende hun academische loopbaan. Hen is gevraagd naar hun ervaringen met Pedagogische Studiën, saillante ontwikkelingen in het vakgebied en hoe die de inhoud en functie van Pedagogische Studiën hebben gekleurd. We hebben hen ook een toekomstvoorspelling laten doen: hoe ziet PS er over honderd jaar uit? In deze bijdrage blikken zes prominenten: Erik De Corte, Nico Verloop, Lieven Verschaffel, Theo Wubbels, Peter van Petegem en Monique Volman, terug op hun loopbaan en de rol van Pedagogische Studiën daarin.

  • Een bibliometrische analyse van onderwijs- en opvoedkundig onderzoek verschenen in Pedagogische Studiën van 2009-2019

    R.M. van der Rijst

    Deze systematische review van de onderwijs- en opvoedkundige literatuur verschenen in Pedagogische Studiën in de jaren 2009-2019 geeft een inzicht in onderzoeksopbrengsten en onderzoekssamenwerkingen. Door gebruik te maken van geavanceerde openbare biblio- metrische analyse software (VOSviewer) werd het mogelijk om de publicaties verschenen in Pedagogische Studiën in de tijd dat dit tijd- schrift is opgenomen in de Social Science Citation Index te analyseren. De analyse van de literatuur geeft een indicatie van de omvang, interactie en compositie van het veld van onderwijswetenschappen publicerend in het tijdschrift in deze specifieke periode. Over- en ondergerepresenteerde onderwer- pen worden geïdentificeerd.