Manuscript indienen
Schrijfdagen VPO en Pedagogische Studiën!
Schrijven, schrijven, schrijven: drie dagen (10-12 april) focus op schrijven! Klinkt jou dat als muziek in de oren? Meer info
Vol 93 Nr 3 (2016)
Gepubliceerd:
2016-01-01
Artikel
-
Een goed begin is het halve werk: Het belang van kleinschalig onderwijs voor de interactie, zelfeffectiviteit en studiesucces in het eerste semester
De laatste decennia is kleinschalig onderwijs in allerlei vormen ingevoerd binnen het universitair onderwijs. Deze vragenlijststudie richt zich op leergemeenschappen en mentorgroepen als twee vormen van kleinschalig onderwijs in het eerste semester. Binnen leergemeenschappen hebben de studenten meer contacturen en meer mogelijkheden voor samenwerking dan binnen de mentorgroepen. Er wordt verwacht dat er een positief verband bestaat tussen sociale en academische interactie met respectievelijk zelfeffectiviteit en studiesucces en dat dit verband sterker is voor leergemeenschappen dan voor mentorgroepen. Van de 407 eerstejaarsstudenten sociale wetenschappen van het cohort 2013-2014 waren de psychologie- en sociologiestudenten ingedeeld in leergemeenschappen en de pedagogiekstudenten in mentorgroepen. Uit de multiniveau-analyse bleek dat sociale en academische interactie en het aantal contacturen positief gerelateerd waren aan zelfeffectiviteit, welke bijdroeg aan studiesucces. In tegenstelling tot sociale interactie was academische interactie positief gerelateerd aan studiesucces. Het positieve effect van academische interactie op zelfeffectiviteit was sterker voor leergemeenschappen dan voor mentorgroepen. Afgaande op de resultaten lijkt er een rol weggelegd voor docenten en mentoren om de sociale en academische interactie en zelfeffectiviteit te bevorderen en kan daarmee een klein, maar belangrijk effect hebben op studierendementen.
-
Invloeden van leerconcepties op het doorstroompatroon van leerlingen in de eerste twee jaren van het voortgezet onderwijs
Individuele ideeën en gedachten van leerlingen over leren worden aangeduid als leerconcepties. In deze studie wordt onderzocht of leerconcepties invloed uitoefenen op het doorstroompatroon van leerlingen gedurende de eerste twee leerjaren in het voortgezet onderwijs. Hierbij gaat het om een longitudinale steekproef bestaande uit 508 leerlingen. Aan het einde van groep acht en aan het einde van het eerste leerjaar van het voortgezet onderwijs zijn leerconcepties van deze leerlingen in beeld gebracht met behulp van de leerconceptielijst (Robbers, Van Petegem, Donche en De Maeyer, 2009). Aan het einde van het tweede leerjaar in het voortgezet onderwijs is het onderwijsniveau in termen van opstroom, regulier bevorderd, afstroom dan wel doublure van dezelfde leerlingen in kaart gebracht. De invloed van leerconcepties op de doorstroom van leerlingen is vastgesteld met behulp van een logistische regressie analyse. De generieke resultaten van dit onderzoek laten zien dat ontwikkelingsgerichte oriëntatie en negatieve attributie een onafhankelijke invloed hebben op het doorstroompatroon en met name de opstroom van leerlingen, na twee jaar voortgezet onderwijs. Ook geslacht en schooltype blijken een aanzienlijke rol te spelen bij de opstroom van leerlingen in de eerste twee leerjaren van het voortgezet onderwijs.
-
De retentie van zelfregulatie, motivatie en self-efficacy in het voortgezet onderwijs na formatief toetsen in het basisonderwijs
Zelfregulatie, motivatie en self-efficacy zijn belangrijk om het leren van leerlingen te stimuleren en kunnen in het basisonderwijs positief worden beïnvloed door peer- en selfassessment. In een longitudinaal onderzoek is onderzocht wat er in het voortgezet onderwijs gebeurt met deze vaardigheden, nadat vastgesteld was dat de effecten van formatief toetsen op zelfregulatie, motivatie en self-efficacy ook nog na de transitie naar het voortgezet onderwijs zichtbaar bleken te zijn. Het onderzoek in dit artikel richt zich op de vraag of dit effect stand houdt in het voortgezet onderwijs en wat de invloed is van de specifieke activiteiten in het voortgezet onderwijs om zelfregulatie te stimuleren. De data zijn verzameld bij 695 leerlingen verspreid over 17 scholen voor middelbaar onderwijs met behulp van vragenlijsten en interviews. De resultaten tonen aan dat effecten van formatief toetsen aanwezig blijven in het voortgezet onderwijs. Schoolniveau blijkt van invloed te zijn op de ontwikkeling van zelfregulatie, in tegenstelling tot de mate van structuur bij het stimuleren van zelfregulatie.
-
Het sociaal netwerk van beginnende leraren in relatie tot hun professioneel zelfverstaan: Een exploratief onderzoek.
De uitstroom van beginnende leraren in de eerste vijf jaar van lesgeven is in het Vlaamse secundair onderwijs, net als internationaal, een niet te onderschatten probleem. Uit studies blijkt dat deze vroege uitval kan voorkomen worden door een sterk professioneel zelfverstaan en een ondersteunend sociaal netwerk. In dit onderzoek wordt de ontwikkeling van het sociaal netwerk van beginnende leraren gedurende hun eerste loopbaanjaar in relatie tot hun professioneel zelfverstaan bestudeerd. Tien beginnende leraren secundair onderwijs werden gedurende één schooljaar drie maal bevraagd aan de hand van semigestructureerde interviews. Tijdens de interviews werd gebruik gemaakt van kwalitatieve sociale netwerkanalyse. De resultaten suggereren dat (1) een ondersteunend sociaal netwerk belangrijk is voor beginnende leraren, (2) persoonlijke contacten zowel inhoudelijke als emotionele steun bieden, (3) collega’s van belang zijn voor inhoudelijke, emotionele en sociale steun, (4) de kwaliteit van de steun door mentoren en directie tijdens het schooljaar afneemt, en (5) het sociaal netwerk en professioneel zelfverstaan van beginnende leraren elkaar wederzijds beïnvloeden. Deze bevindingen tonen aan dat meer aandacht voor het sociaal netwerk en professioneel zelfverstaan van beginnende leraren aangewezen is. Bovendien kan het gebruik van sociale netwerkanalyse een meerwaarde voor onderzoek en een handig reflectiemiddel voor beginnende leraren zijn.
