Vol 85 Nr 6 (2008)
Artikel
-
Disussie ‘Tijd voor Onderwijs; het rapport Dijsselbloem’
Redactionele inleiding bij de discussiebijdragen over het rapport Tijd voor Onderwijs Begin dit jaar verscheen Tijd voor Onderwijs, het met spanning tegemoet geziene eindrapport van de Commisie Parlementair Onderzoek Onderwijsvernieuwingen onder voorzitterschap van Dijsselbloem (2008). In een kort tijdsbestek moest deze commissie op verzoek van de Tweede Kamer, zo valt te lezen op pagina 8 van het rapport, “onderzoeken hoe het kan dat bij de overheid en politiek de verwachting leeft dat onderwijsvernieuwingen met voldoende draagvlak worden ingevoerd, terwijl na invoering de kritiek blijkt van de mensen in het onderwijsveld.”
-
Leren door te corrigeren: De leerwinst van de leerlingbeoordelaar bij het nakijken van het werk van medeleerlingen in voortgezet bètaonderwijs.
Vanwege de schaarste aan docenttijd is het relevant of tijdwinst voor docenten bereikt kan worden door leerlingen het werk van medeleerlingen te laten beoordelen. Maar ook is de vraag relevant of een dergelijke beoordeling leidt tot leerwinst voor de beoordelende leerling zelf. In een experiment in het voortgezet bètaonderwijs, waarbij iedere leerling een complete toets van een medeleerling nakeek, is gevonden dat er inderdaad een leerwinst optreedt bij de beoordelende leerlingen. Dit effect is nader onderzocht in een situatie, waarbij leerlingen antwoorden op toetsvragen beoordeelden met behulp van expliciete nakijkcriteria in een met ict ondersteunde opzet. De grootste leerwinst in deze digitale omgeving werd bereikt door leerlingen die een pretest maakten voordat ze de nakijkcriteria gebruikten bij het beoordelen van antwoorden van andere leerlingen.
-
Sociale steun, persoonlijk netwerk en studiesucces in het hoger onderwijs
In dit artikel is onderzocht in welke mate sociale steun en persoonlijke netwerken invloed hebben op het behalen van een diploma en op het studietempo van studenten in het universitaire onderwijs. Daarnaast is gekeken of prestatiemotivatie, studiegerelateerd welbevinden, tijdsbesteding, uitstelgedrag en zelfvertrouwen een mediërende rol spelen in deze relatie. Het onderzoek is een follow-up van de VOCL-cohort 1989, maar is uitsluitend gericht op die leerlingen die na het voortgezet onderwijs zijn doorgestroomd naar een universitaire opleiding. Deze studenten zijn in 2004 opnieuw benaderd met een vragenlijst. Sociale steun bleek geen invloed te hebben op het behalen van een diploma, maar wel op studietempo. Ook bleek er invloed van het persoonlijke netwerk van studenten op studietempo. Studenten met een groter aantal mensen in hun netwerk hebben minder kans op studievertraging, en studenten met gemiddeld oudere mensen in hun netwerk hebben een grotere kans op studievertraging. Deze relaties werden niet gemedieerd door prestatiemotivatie, studiegerelateerd welbevinden, tijdsbesteding, uitstelgedrag of zelfvertrouwen
-
Stimuleren van ontdekkend leren met behulp van proceswerkbladen: effecten op taakprestaties en metacognitieve kennis
In het huidige onderwijs wordt ontdekkend leren als werkvorm veelvuldig ingezet. Het zelfstandig verwerven en verwerken van informatie binnen een dergelijke leeromgeving is geen vanzelfsprekendheid. Leerlingen hebben begeleiding nodig om het ontdekproces goed te laten verlopen en te komen tot goede taakprestaties. In dit artikel wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de effecten van procesbegeleiding, binnen een omgeving voor ontdekkend leren, op taakprestatie en metacognitieve kennis binnen de groepen 7 en 8 van de basisschool. Het onderzoek dat is opgezet volgens een pretest-posttest controle-groepdesign, is uitgevoerd bij 103 leerlingen van twee basisscholen. Tijdens de interventie werd getracht de taakprestatie en metacognitieve kennis te verbeteren door de leerlingen tijdens het ontdekproces te begeleiden met proceswerkbladen. Uit het onderzoek bleken de effecten van het werken met proceswerkbladen verschillend voor de groepen 7 en 8. Bij groep 7 werd geen aantoonbaar effect gevonden, terwijl de leerlingen van groep 8 die proceswerkbladen hadden gebruikt beter presteerden dan de controlegroep. Daarnaast was het effect op metacognitieve kennis in beide groepen gering.
