Vol 78 Nr 4 (2001)
Artikel
-
De relatie tussen doeloriëntaties en prestaties in de vakken anatomie en turnen
Aan het onderzoek is meegewerkt door studenten Lichamelijke Opvoeding die vragen beantwoord hebben over doeloriëntaties, opvattingen over de eigen competentie, sociale vergelijking, en persoonlijke doelen met betrekking tot de vakken turnen en anatomie. De cijfers voor de toetsen van turnen en anatomie fungeerden als prestatiemaat. In overeenstemming met de verwachtingen is gebleken dat bij turnen de taakoriëntatie een bijdrage heeft geleverd aan de opvattingen over de eigen competentie, en dat de opvattingen over de eigen competentie en de sociale vergelijking hebben doorgewerkt in de persoonlijke doelen en via die doelen in de prestaties. Ook is gebleken dat de opvattingen over de eigen competentie een direct effect hadden op de prestaties. Bij anatomie leverden de motivationele variabelen geen bijdrage aan de prestaties. Zoals verwacht bleek de relatie tussen de opvattingen over de eigen competentie en de persoonlijke doelen duidelijk sterker te zijn bij turnen dan bij anatomie. Op basis van de resultaten en het lesprogramma voor turnen wordt tevens beschreven hoe met behulp van voorbeelden, deeltaken en directe constructieve feedback de motivatie en cognities geactiveerd kunnen worden die bijdragen aan het tot stand komen van goede prestaties.
-
Dove kinderen leren lezen: perspectieven van woordherkenningstraining
In dit artikel wordt allereerst ingegaan op de omvang van de leesproblemen van dove kinderen. Ook de mogelijke oorzaken komen aan bod, waarbij met name aandacht gegeven wordt aan het proces van woordherkenning bij dove lezers. Vervolgens wordt een trainingsexperiment beschreven, waarin getracht is de vaardigheid in woordherkenning van dove kinderen te verbeteren door in computerondersteunde oefeningen de getrainde woorden zowel met spraak als met gebaren uit de Nederlandse Gebarentaal te verbinden. Proefpersonen waren 16 dove kinderen in de leeftijdsrange van 6 tot 10 jaar. Het gemiddelde gehoorverlies van deze kinderen was 104 dB. Proefpersonen kregen een training waarin hen werd geleerd geschreven woorden te koppelen aan plaatjes. Voor en na de training werden ze getest in woordherkenning. Resultaten lieten een significante verbetering in woordherkenning zien na de training. Woorden die geleerd waren via spraak en gebaren werden vaker correct herkend dan woorden die alleen via spraak aangeleerd waren. Aangezien training in het herkennen van geschreven woorden de accuraatheid van woordherkenning verhoogt, is het van belang dat hieraan in het leesonderwijs aan doven aandacht besteed wordt. Hierbij leidt het gebruik van gebaren als toevoeging op de gesproken taal tot een beter resultaat.
-
Sekseverschillen bij ict-gebruik in het onderwijs: twee decennia onderzoek
In dit artikel worden de resultaten gepresenteerd van een literatuurstudie naar sekseverschillen en ict-gebruik in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs. Eerst wordt de snelle ontwikkeling beschreven die ict-gebruik in het onderwijs heeft doorgemaakt. Vervolgens worden de resultaten van de literatuurstudie besproken, aan de hand van de onderwerpen toegang tot computers, leerprocessen met de computer en onderwijsresultaten. Geconcludeerd wordt dat er over sekseverschillen in deelname aan computer-activiteiten en in prestaties in relatie tot ict inmiddels veel bekend is. Ook is inzicht verkregen in de achtergronden van die verschillen. Onderzoek heeft zich gericht op de rol van leerkrachten en medeleerlingen, op verschillen in aanpak tussen meisjes en jongens bij het werken met ict, en op de voorkeuren van meisjes ten aanzien van de structuur en vormgeving van software. Ook de complexe betekenis van computerattituden, als oorzaak èn gevolg van verschillen in deelname en prestaties van meisjes en jongens, is in kaart gebracht. Verschillen lijken zich echter niet bij elke ict-toepassing in dezelfde mate en op dezelfde manier voor te doen. Het artikel eindigt met een pleidooi voor onderzoek naar verschillen tussen leerlingen bij specifieke ict-toepassingen, dat is geworteld in de onderwijspraktijk.
-
Verdiepen van woordkennis: een empirische studie naar de effecten van een trainingsprogramma
In deze studie wordt gerapporteerd over een empirisch onderzoek naar de effectiviteit van een experimenteel lesprogramma ter verbetering van de zogenaamde diepe woordkennis van zwakke leerlingen in het basisonderwijs. Uit het onderzoek blijkt dat de diepe woordkennis van de getrainde leerlingen aantoonbaar verbetert ten opzichte van die van een niet-getrainde controlegroep. Een generalisatie naar niet geoefende domeinen in het lexicon kon niet worden aangetoond, evenmin als een effect op de leesvaardigheid.
