Vol 71 Nr 4 (1994)

Gepubliceerd: 1994-01-01

Artikel

  • Veranderingen in het interpersoonlijke gedrag van docentengedurende hun beroepsloopbaan

    M. Brekelmans, Th. Wubbels

    Om veranderingsprocessen bij docenten gedurende hun beroepsloopbaan te bestuderen hebben we een crosssectionele studie uitgevoerdnaar het Interpersoonlijke gedrag van docentenin verschillende fasen van hun loopbaan. Gegevens over het ideaalbeeld van docenten en hetbeeld dat leerlingen en docenten hebben vanhet door docenten in de klas vertoonde gedragwerden verzameld over minimaal 2 klassen(MAVO/HAVOAWO) van meer dan 500 docenten en docenten in opleiding, bij meer dan25.000 leerlingen van ongeveer 100 verschillende scholen. Het blijkt, dat docenten het behoorlijk eens zijn over het gewenste interpersoonlijke gedrag, ongeacht de hoeveelheidervaring die ze hebben. Zowel volgens leerlingen als volgens docenten zelf is het type gedragdat docenten in de klas vertonen wèl verschillend bij docenten met een verschillende hoeveelheid ervaring. Longitudinaal geïnterpreteerd is er gedurende het eerste deel van deloopbaan bij de machtsdimensie in het Interpersoonlijke gedrag een stijging richting ideaalbeeld aantoonbaar. Na ongeveer 10 jaar lijktstabilisatie op te treden. Deze tendens richtingideaalbeeld is niet aantoonbaar bij de nabijheidsdimensie in het interpersoonlijke gedrag.

  • Het lesgedrag van docenten in relatie tot de vakspecifiekemotivatie van leerlingen

    Th. Bergen, J. Amelsvoort van , W. Setz

    In dit artikel wordt verslag gedaan van een onderzoelc naar lesgedrag van docenten en de relatie van dit lesgedrag met de vakspecifieke motivatie van hun leerlingen. Het onderzoek isuitgevoerd bij achttien docenten werkzaam inhet voortgezet onderwijs en bij de leerlingenvan één van de klassen waaraan zij lesgaven. Inaansluiting op de discussie over de spanningsverhouding tussen de sturende rol van docenten en de (zelf)sturende rol van leerlingen, isonderscheid gemaakt tussen sturend en activerend docentgedrag. Gegevens over het lesgedrag van docenten zijn verzameld via vragenlijsten afgenomen bij leerlingen en viaobservaties in de klassen. De vragenlijstgegevens geven zicht op de leerlingpercepties vanhet gedrag van docenten. Docenten blijken in deogen van hun leerlingen meer sturend dan activerend les te geven. De observatiegegevens bevestigen dit beeld.

  • Onderwijssociologie en onderwijsbeleid in Nederland; sporen van onderwijssociologische inzichten in beleidsnota's op het terrein van onderwijs en wetenschappen in de periode 1970-1992

    J.M.G. Leune

    Van de onderzochte 244 beleidsnota's bielsen er 106 (= 43.5%) min of meer een onderwijssociologisch gehaltete hebben; (18.5% heel dui«'elijk, 25% enigszins). In138 gevallen (= 56.5 %)loonden geen sporen van onderwijssociologische inzichten gevonden worden. In de jaren '70herschenen er relatief meer van dergelijke■Jota's dan in de jaren '80; in absolute zin was hetOmgekeerde het geval.

  • Vergelijking van twee leergangen Duits in de tweede klas

    J.B. Kuhiemeier, L. Melse, H. Bergh den van

    In dit artikel wordt verslag gedaan van een vergelijkend onderzoek naar de effectiviteit vantwee leergangen Duits in de tweede klas vanhet Mavo. Nagegaan is welke invloed grammaticaal en communicatief gericht lesmateriaalheeft op de leerprestaties en de houding van deleerlingen. Het gaat daarbij om Kennzeichen D2. Programm, een leergang die de overgang vande grammaticavertaalmethode naar de communicatieve aanpak markeert, en de communicatieve leergang Kontakte. In de 2Mavoklassen die met Kennzeichen D werken, behalende leerlingen hogere prestaties voor spelling,grammatica en woordkennis. Daar staat echtertegenover dat de 'Kontakte'klassen zich onderscheiden door hogere prestaties op het vakonderdeel schrijven en door een positievere waardering voor de leergang. Geen verschillen zijngevonden voor de onderdelen lezen, woordbegrip, luisteren en de beleving van het vak Duits.Dit patroon van uitkomsten komt overeen metverschillen tussen de leergangen in uitgangspunten, leerstof en'didactiek.

  • Stephan Strassers dialogische fenomenologie

    A. Monshouwer

    Stephan Strasser (19051991)^ had een internationale vermaardheid als wijsgerig antropoloogen wetenschapsfilosoof op het gebied van desociale wetenschappen. Daarnaast werd hijvooral in Nederland, België en de Duitstaligelanden tevens beschouwd als een belangrijk(wijsgerig) pedagoog. Buiten de enge kring vanenige vakfilosofen is echter weinig bekend overzijn meest basale filosofische uitgangspunten,die samen te vatten zijn onder de naam 'dialogische fenomenologie'. Dit artikel beoogt een antwoord te geven op de volgende vragen: Wat isvolgens Strasser 'fenomenologie' in het algemeen? Waarin bestaat het specifieke karaktervan een dialogische fenomenologie? Welke ontwikkelingen heeft dit idee van een dialogischefenomenologie bij Strasser doorgemaakt? Watzijn de implicaties ervan voor (de doeleindenvan) opvoeding en onderwijs?

  • De AECT Convention '94 enInCITE '94

    Th.J. Bastiaens

    Van 16 t/m 20 februari 1994 werd in Nashville(USA) de jaarlijkse conferentie van de Association For Educational Conimunication andTechnology (AECT) gehouden. De organisatiekerkte dit jaar voor het eerst samen met de Associaton for the Development of Computerbased Instructional Systems (ADCIS). Naastdeze conferentie, die bestond uit parallelsessiesdaaruit de bezoekers een keuze konden maken,^as er een vaktentoonstelling 'InCITE '94' en^'onden er (apart te betalen) 'pre conventionWorkshops' plaats. Deze kroniek geeft de belangrijkste bevindingen weer.