Vol 98 Nr 4 (2021)

Gepubliceerd: 2021-01-01

Artikel

  • In Memoriam: Prof. dr. Tjeerd Plom

    J. van den Akker

    -

  • Het Keuzedeel Voorbereiding HBO: een verbetering van de kwaliteit van studiekeuzeprocessen van mbo’ers?

    J. Slijper, E. S. Kunnen

    Dit artikel rapporteert een onderzoek naar
    de mogelijke bijdrage van het Keuzedeel
    Voorbereiding Hbo aan de kwaliteit van
    studiekeuzeprocessen bij laatstejaars mbostudenten uit het economische domein. Het
    overkoepelende doel van dit keuzedeel is
    het bevorderen van een soepele transitie van
    mbo naar hbo. Met identiteitsontwikkeling als
    theoretisch uitgangspunt is met een mixedmethods onderzoeksdesign onderzoek verricht naar de ontwikkeling van exploratie en
    commitment in het studiekeuzeproces. Er was
    op het mbo een meting voorafgaand en na het
    keuzedeel. Het kwalitatieve onderzoek heeft
    inzicht gegeven in de achterliggende beweegredenen in het studiekeuzeproces. Mbo’ers
    uit het economische domein blijken weinig
    te exploreren en niet tot sterke commitments
    komen, de zogenoemde diffusion status. De
    kwantitatieve data tonen een significant verschil in commitment voor en na het keuzedeel.
    De kwalitatieve data laten zien dat het keuzedeel enigszins heeft aangezet tot exploratie.
    Na het keuzedeel praten meer respondenten
    met anderen over de studiekeuze en er worden plannen gemaakt voor proefstuderen of
    opendagbezoek. Weinig mbo’ers benoemen
    het keuzedeel zelf als oriëntatiemogelijkheid.
    Dit kan te maken hebben met het verplichte
    karakter van het keuzedeel, met gevolgen
    voor de laag blijvende exploratie- en commitmentscores na het keuzedeel. Daarnaast
    blijken de lage exploratie-en commitmentscores kenmerkend voor deze economische mbostudenten.

  • Wat heeft de invoering van passend onderwijs in Nederland opgeleverd voor leerlingen?

    G. Ledoux

    De Wet passend onderwijs die in Nederland
    in 2014 in werking is getreden betreft een
    stelselverandering in het onderwijs voor leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften.
    In een breed opgezet evaluatieprogramma
    is tussen 2015 en 2020 onderzocht wat de
    impact van dit beleid is geweest voor leerlingen. Methoden die hiervoor zijn ingezet
    zijn secundaire analyses van stroom- en
    loopbaangegevens van leerlingen, surveys
    bij leraren en andere onderwijsprofessionals, en interviews met leerlingen en leraren.
    Het onderzoek laat zien dat passend onderwijs op leerlingenniveau nog niet tot veel
    verandering heeft geleid. Kort na de invoering daalde de instroom in het speciaal onderwijs, maar die daling heeft niet doorgezet
    en recent is weer sprake van een stijging. Het
    aantal thuiszitters stijgt eveneens, tegen de
    beleidsbedoelingen in. In het basisonderwijs
    hebben leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften lagere prestaties dan de overige
    leerlingen. Dit geldt meer voor begrijpend
    lezen dan voor rekenen. Er is nog geen sprake
    van een afname van dit verschil. Wel voelen
    de meeste leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften zich goed geholpen op hun
    school en sommige leerlingen rapporteren
    ook een positief effect op hun leerprestaties.
    Een verandering in de tijd is dat de aard van
    de ondersteuningsbehoeften van leerlingen
    verschuift, net als de zwaarte.

  • Meting van burgerschapscompetenties van jongeren in het middelbaar beroepsonderwijs

    C. Holman, A.B. dijkstra, R. Daas

    In dit artikel staan de burgerschapscompetenties van studenten in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) centraal. Onder burgerschap
    worden de competenties verstaan die nodig
    zijn om, ondanks verschil, vreedzaam en constructief met anderen te kunnen samenleven.
    We beschrijven de constructie van een instrument voor meting van burgerschapscompetenties in het mbo en de resultaten daarvan.
    Het theoretisch raamwerk is ontleend aan een
    bestaand meetinstrument voor het funderend
    onderwijs. Het conceptuele kader beschrijft
    drie taken die representatief zijn voor burgerschap in het mbo: ‘democratisch handelen’,
    ‘maatschappelijk verantwoord handelen’ en
    ‘omgaan met maatschappelijke vraagstukken’.
    Het ontwikkelde instrument is afgenomen
    onder 2500 studenten op een brede doorsnede van mbo-instellingen. De psychometrische
    eigenschappen zijn goed. De verschillende
    componenten hangen samen, waarbij kennis
    een meer autonome plaats inneemt naast burgerschapsattituden en vaardigheid. Vrouwelijke studenten scoren grosso modo hoger dan
    mannen. De burgerschapscompetenties van
    studenten in uiteenlopende opleidingen lijken
    veel op elkaar. Het onderzoek laat zien dat
    meting van de burgerschapscompetenties van
    mbo-studenten mogelijk is, en stelt in staat de
    burgerschapscompetenties van groepen studenten met uiteenlopende achtergrondkenmerken en uit uiteenlopende opleidingen in
    kaart te brengen. Daarmee wordt het mogelijk
    groepen en instellingen te vergelijken en onderzoek te doen naar kenmerken van effectief
    burgerschapsonderwijs in het mbo.

  • Effectiveness of reasonable accommodations in students with ADHD: an experimental and intervention study

    D. Baeyens

    Students with ADHD are more likely to
    underperform and drop out of higher
    education. Reasonable accommodations are
    used to help them deal with this challenge.
    However, the evidence base for the
    effectiveness of reasonable accommodations
    is limited, even for the popular extended
    examination duration. Therefore, we
    examined the effect of a test-taking strategy
    training during extended examination
    duration. Compared to the standard time
    condition, the trained group (n=23) improved
    its time-using strategies more than the
    untrained group (n=23) and consequently
    performed slightly better on a simulation
    exam. Next, effectiveness of separate room
    test-taking was investigated. Performance on
    a simulation exam did not differ in a whole
    group versus a separate room test-taking
    condition for students with and without
    ADHD (twice n=15). Combined, these results
    tentatively indicate that the effectiveness of
    frequently used accommodations is limited
    but potentially can be increased if they are
    part of a more comprehensive support plan.