Binnenklasdifferentiatie in de praktijk: leerkrachten hun denken en handelen

Samenvatting

Binnenklasdifferentiatie (BKD) wordt voorgesteld als een pedagogische benadering om inclusief onderwijs te creëren en wordt beschouwd als zowel een onderwijsfilosofie als een onderwijspraktijk. BKD vereist dat leerkrachten hun onderwijs aanpassen aan de interesses, leerstatus en leerprofielen van de leerlingen door gedifferentieerde praktijken zoals samen- werkingsvormen en formatieve evaluatie toe te passen. Verschillende studies rapporteren echter uitdagingen wanneer leerkrachten differen- tiërende praktijken implementeren. Aan de hand van verschillende methoden onderzoekt deze studie in welke mate gedifferentieerde praktijken worden toegepast door leerkrachten in het basisonderwijs in Vlaanderen (België). De gegevens werden verzameld aan de hand van drie dataverzamelingsmethoden die onderling vergeleken worden: zelf gerapporteerde vragen- lijsten van leerkrachten (N=513), geobserveerde klaspraktijken en interviews met 14 leerkrachten. De resultaten tonen aan dat er niet altijd congruentie is tussen de geobserveerde en de zelf gerapporteerde praktijken. Bovendien brengt deze studie in kaart wat leerkrachten aanmoedigt of ontmoedigt om gedifferentieerde praktijken toe te passen. Onder andere bezorgdheid over de impact op leerlingen en het schoolbeleid worden door de leerkrachten aangeduid als een belemmering voor het toepassen van gedifferentieerde praktijken in de klaslokalen.