Volwasseneneducatie, een tweede kans?

Samenvatting

Kohnstamm signaleerde dat het onderwijssysteem kansenongelijkheid creëert en wilde een bijdrage leveren aan het terugdringen daarvan. Hij zocht naar manieren waarop onderwijs (initieel en voor volwassenen) kansengelijkheid kan bevorderen. In deze bijdrage wordt nagegaan hoe het aanbod van onderwijs aan volwassenen zich de afgelopen honderd jaar heeft ontwikkeld, wie deelnamen en waarom, en wat de opbrengsten waren. Is de volwasseneneducatie erin geslaagd volwassenen daadwerkelijk een tweede kans te bieden om alsnog de competenties te ontwikkelen die zij nodig hebben om volwaardig te kunnen functioneren, als burger en op de arbeidsmarkt? De volwasseneneducatie heeft in de afgelopen eeuw volwassenen die al jong het onderwijs hadden verlaten, een tweede kans geboden. De wens tot verdere ontwikkeling en ontplooiing was aanzienlijk en goed omschreven, de aantallen deelnemers substantieel. Wel was sprake van veel uitval; het volgen van dit type opleidingen naast de dagelijkse verantwoordelijkheden van volwassenen bleek zwaar. Met de groei van het gemiddelde opleidingsniveau in Nederland ligt in de volwasseneneducatie van de 21e eeuw de nadruk niet zozeer op opleidingen op secundair niveau maar op onderwijs voor laaggeletterden. Deze groep is heel divers en lastiger te bereiken en te motiveren; dat stelt hoge eisen aan werving, intake en invulling van het aanbod.