Effecten van begeleid hardop lezen van teksten op technisch lezen, begrijpend lezen, woordenschat en leesplezier bij zwakke lezers in de leerjaren vier tot en met zes

Samenvatting

Bijna elke basisschool kent leerlingen die in de fase van het voortgezet technisch leesonderwijs ernstig achterblijven. Zulke leerlingen kenmerken zich door een traag leestempo of door het maken van veel fouten. In dit onderzoek is nagegaan of de methodiek begeleid hardop lezen van teksten een effectieve remedie is. Begeleid hardop lezen houdt in dat een leerling hardop een tekst leest, terwijl een ervaren lezer de voortgang controleert en zo nodig hulp of instructie geeft. Aan het onderzoek hebben 126 zwakke lezers meegedaan, verdeeld over drie leerjaren (4, 5 en 6) en acht scholen. De leeshulp is één-op- één aangeboden, ofwel in de variant Opnieuw Lezen, ofwel in de variant Verder Lezen. Een derde groep leerlingen, de controlegroep, kreeg de leeshulp niet. De duur van de leeshulp bedroeg 48 leessessies van 20 minuten, in principe vier sessies per week. De onderzoeksopzet voorzag in een voormeting, twee tussenmetingen, een nameting en een retentiemeting. De uitkomsten laten zien dat begeleid hardop lezen effectief is ten aanzien van technisch lezen (lezen van woordrijen en van tekst) en leesplezier. Effecten op begrijpend lezen en woordenschat konden niet worden aangetoond. Tussen de twee varianten Opnieuw Lezen en Verder Lezen is geen verschil in effectiviteit, evenmin als tussen leerlingen uit verschillende leerjaren.