Herkomstmilieu en sekse van leerlingen in relatie tot leerkracht-verwachtingen; impliciete selectie in het basisonderwijs?

Samenvatting

In een quasie xperimentele onderzoeksopzet is nagegaan in hoeverre leerkrachtverwachtingen verband houden met sociale achtergrondkenmerken van leerlingen. Leerkrachten uit detop van het basisonderwijs becommentarieerdenelk vijf fictieve leerlingen. Die leerlingen werdenbeschreven in termen van sekse, beroepsniveauvan de vader, 'emotioneel', 'burgerlijk' en 'intellectueel thuisklimaat'. De verwachtingen vanleerkrachten ten aanzien van het cognitiefintellectuele kunnen van die leerlingen, blijken vooral gerelateerd te zijn aan het gesuggereerde 'intellectuele thuisklimaat' en aan het 'beroepsniveau van de vader'. Dat verwachtingspatroonverschilt nauwelijks tussen onderscheiden categorieën leerkrachten. De vraag dringt zich opwelke gevolgen dit verwachtingspatroon heeftvoor het onderwijsaanbod aan de leerlingen.Dat geldt vooral voor de vernieuwingspogingenin het onderwijs. Niet zelden worden die praktisch ingevuld door een vorm van doeldifferentiatie per leerling die zich aan controle vanbuitenaf onttrekt.