Vol 82 Nr 3 (2005)
Artikel
-
Het elaboratiegedrag van leerlingen in een coöperatieve leergroep: Evaluatie van een scholingsprogramma
Dit artikel beschrijft de effecten van een scholingsprogramma voor leerkrachten basisonderwijs op het elaboratiegedrag van de leerlingen in een coöperatieve leersituatie. Elaboratie wil hier zeggen: het geven van uitleg met argumentaties of toelichtingen. Het onderzoek is opgezet volgens een ‘pretest posttest control-group design’. Tijdens het samenwerken aan een rekentaak zijn de interacties van 24 duo’s uit groep 8 uitgeschreven. De resultaten laten zien dat de leerlingen uit de experimentele groep elkaar significant meer elaboraties geven dan de leerlingen in de controlegroepen. Dit effect is toe te schrijven aan een afname van het elaboratiegedrag in de controlegroepen. Verder blijkt dat de leerlingen met ervaring in coöperatief leren hoger scoren op de rekentaak dan de leerlingen zonder ervaring met coöperatief leren. Na afloop van het onderzoek is aan de leerkrachten en leerlingen uit de experimentele groep gevraagd naar hun interpretaties van de gevonden resultaten.
-
Schoolprestaties van leerlingen uit de lagere strata op openbare, bijzondere en privé-scholen: een cross-nationale test van de Coleman en Hoffer-these
In dit artikel beantwoorden wij de vraag of leerlingen uit de lagere sociale klassen beter presteren op bijzondere scholen dan op openbare scholen of op echte privé-scholen. In de tachtiger jaren vonden Coleman en Hoffer (1987) in de VS dat de prestaties van deze leerlingen beter waren op religieuze scholen dan op openbare scholen. Wij onderzoeken met de cross-nationale PISA-data of het positieve effect van private, overheidsafhankelijke scholen verschilt tussen leerlingen van verschillende sociale strata. We verwachten dat de Coleman en Hoffer-these opgaat voor de private, overheidsafhankelijke scholen, omdat het in deze 19 OECD landen meestal de religieuze scholen zijn die meer mogelijkheden hebben om functionele gemeenschappen te vormen en sociaal kapitaal te creëren. De resultaten tonen aan dat de private, overheidsafhankelijke scholen inderdaad meer effectief zijn voor leerlingen met weinig cultureel kapitaal, maar private, onafhankelijke scholen zijn ook meer effectief voor leerlingen uit grote gezinnen of met een lage sociale status.
-
Werkomstandigheden, stress en arbeidssatisfactie op Nederlandse basisscholen
In dit artikel wordt gerapporteerd over een onderzoek onder 645 leraren van 161 basisscholen naar de relatie tussen werkomstandigheden, werkstress en arbeidssatisfactie. Nagegaan is in welke mate factoren die van invloed zijn op stress en arbeidssatisfactie, kenmerken van de school zijn en wat het zelfstandig effect van die kenmerken is op de individuele leraar. Uit het onderzoek komt naar voren dat er significante verschillen bestaan tussen scholen, maar deze verschillen hebben geen onafhankelijk effect op de mate van stress en arbeidssatisfactie van individuele leraren.
