Vol 71 Nr 2 (1994)
Artikel
-
Sociale herkomst, gezinskenmerken en schoolsucces
In het artikel wordt verslag gedaan van een longitudinaal onderzoek naar het effect van de sociale status van de ouders op de schoolloopbaan van de kinderen. Effecten van sociale herkomst blijken enerzijds voorschools van karakter, anderzijds echter manifesteren ze zich pastijdens de lagere schoolperiode en tijdens deloopbaan In het voortgezet onderwijs. De effecten van sociale status blijken slechts voor eendeel verklaard te kunnen worden door verschillen in zelfbepalingsoriëntaties van de ouders.Veel belangrijker voor de verklaring van het effect van sociale status zijn de daarmee gepaardgaande verschillen in cultureel kapitaal.
-
Training in studeren aan het hoger onderwijs: doelen en
In deze bijdrage wordt een overzicht gegevenvan factoren waarop trainingen in studerenvoor studenten in het Hoger Onderwijs zich richten, en de effecten van deze trainingen. Hiertoewordt onderandere een model gebruikt, waarinvier soorten studieactiviteiten worden onderscheiden: strategische studieactiviteiten, gericht op het formuleren van het studiedoel, operationele studieactiviteiten, gericht op hetontwerpen van een studieplan, uitvoerendestudieactiviteiten, en reflectieve studieactiviteiten, gericht op het controleren van hetstudieproces en de studieresultaten. Het meestopvallende resultaat van de analyse van twintigtrainingen is, dat slechts vijf trainingen gerichtzijn op strategische en/of operationele studieactiviteiten. Verder valt op dat in de meeste gevallen geen effecten op de studieresultatenworden nagegaan, maar op het begrijpen en reproduceren van informatie uit voor het betreffende onderzoek geselecteerde teksten. Ook isslechts beperkt onderzoek gedaan naar de wisselwerking tussen training in de verschillendesoorten studieactiviteiten en in factoren alsconcentratie, tijdsbeheer, zelfvertrouwen, studiemotivatie en studieopvattingen.
-
Doubleren en drop-out in de eerste fase van het voortgezet
Binnen het schoolloopbanenonderzoek vormen doubleren en dropout relatief onderbelichte aspecten. Met behulp van gegevens die zijn verzameld In het landelijke cohortonderzoekVOCL'89 wordt een relatie gelegd tussen verschillen in deze twee loopbaankenmerken enerzijds en bezocht schooltype en leerlingkenmerken anderzijds. Het eerste deel van het artikelbetreft een beschrijving van de gegevens vancirca 18.000 leerlingen in de eerste drie leerjarenvan het voortgezet onderwijs. In het tweededeel wordt via LISREL de invloed van doublerenen dropout op de onderwijsloopbaan modelmatig getoetst. De analyses laten zien dat de positie van allochtone kinderen van ouders meteen laag opleidings en beroepsniveau zeer problematisch is. De verwachting wordt uitgesproken dat zonder adequate maatregelen er op dekorte termijn weinig zal veranderen aan deze situatie.
-
Het relatieve belang van informatie-elementen ininstructieteksten: een prescriptief-empirisch onderzoek
Wetenschappelijke artikelen in pedagogischdidactische tijdschriften worden geregeld afgerond met een bespreking van de implicaties voor de praktijk van de (theoretische en/of empirische) bevindingen. De onderzoeksresultaten worden omgezet in prescriptieve aanwijzingen zonder rekening te houden met hetproblematische karakter van de overgang vandescriptie naar prescriptie.
-
Zicht op kwaliteit. Evaluatieaan de basisschool
^1991 pleitte de Tweede Kamer ervoor deEvaluatie van het basisonderwijs te laten verachten door een onafhankelijke, externe Com•^issie van deskundigen, die minder betrokken^aren geweest bij de totstandkoming van de^et op het Basisonderwijs (WBO). Bovendien^ou een substantiële inbreng van alle onder^'jsbetrokkenen moeten worden gegaranOok diende de evaluatie zich systemal'sch te richten op de feitelijke ontwikkelingenfiet basisonderwijs. Daarbij werd erop aanêedrongen dat men zich zou beperken tot enkernvraagstukken.Een evaluatie van de Basisschool is een onsrneming met vele voetangels en klemmen
-
Back to the basics? Bespreking van: Zicht opkwaliteit, Evaluatie van het basisonderwijs.Eindrapport
Met de titel 'Zicht op kwaliteit' heeft de commissie Evaluatie Basisonderwijs voorgezeten door inspecteurgeneraal A.C.J. Stekelenburg, en met als leden de hooglerarenCreemers, Eldering, Van der Leij, Van der Linden en Scheerens uitdrukking willen gevenaan kemaspecten van haar opdracht. Het verdient aanbeveling zulks in voorkomende gevallen dan ook inderdaad te doen, in plaats vannietszeggende titels als deze te bezigen.
-
Evalueren als instrument
Evaluatieonderzoek dient als bron van empirische gegevens een onafhankelijke positie in te''^nien. Alleen dan is het een onmisbaar instru"^l^nt in een "verwetenschappelijkte beschawaarin gezagsargumenten aan kracht hebingeboet" (C.P.E., 1992, p. 103). Hiermeeeen hoofdzaak van de boodschap samengezoals de Commissie ProgrammaEvaluatiej ^ E.) die heeft verwoord in het in oktoberverschenen Eindverslag.De onderstaande bijdrage is bedoeld als een^tische reflectie op de activiteiten van de C. P.• ^e zullen nagaan in hoeverre de commissiein is geslaagd onderzoek te stimuleren, datzich uiterst nuttig is maar om financiële ofredenen vaak achterwege blijft. We voldaarbij de tekst van het Eindverslag be^Jaande uit een verslag van activiteiten en een^ otdocument. Het laatste vormt als bijlage een^Part onderdeel met als titel "Slotdocument" de Commissie programmaevaluatie. Uit^'8'ng tot evaluatieonderzoek Hoewel wegehele tekst aan de orde stellen, zullen dee opmerkingen het slotdocument betref
-
Leren en instructie. Psychologie van de leer-ling en het leerproces
Leren en instructie. Psychologie van de leerlingen het leerproces is een lijvig leerboek dat In deeerste plaats bedoeld is om studenten in deonderwijspsychologie in te leiden in het vakgebied. Hoewel het boek voortbouwt op een vroegere publikatie van de eerste auteur{Psychologie van de leerling en het leerproces),gaat het zowel qua structuur als qua inhoud omeen écht nieuw boek. Het valt uiteen in vier delen, die elk uit één of meerdere hoofdstukken bestaan.