Het meritocratisch gehalte van het voortgezet onderwijs: Inleiding op het themanummer

Samenvatting

In een aantal studies die deel uitmaken van het onderzoeksprogramma “Het meritocratisch gehalte van het voortgezet onderwijs” is gezocht naar factoren die geconstateerde ongelijkheid in het onderwijs kunnen verklaren. In dit themanummer wordt gerapporteerd over de relatieve invloed van factoren die individuele capaciteiten en houdingen van leerlingen weerspiegelen enerzijds, en factoren die gekoppeld zijn aan de maatschappelijke groep of sekse waartoe zij behoren anderzijds. Geconstateerd wordt dat, gegeven de capaciteiten en houdingen bij het verlaten van het basisonderwijs, maatschappelijke factoren amper een invloed hebben op het advies en het verloop van de schoolloopbaan in het categorale Nederlandse voortgezet onderwijs, maar dat de gezinsachtergrond en de sekse van de leerling bij de keuze en selectie op andere relevante schoolloopbaanmomenten, zoals vakkenkeuze en voortijdig schoolverlaten, wel hun invloed doen gelden. Op dergelijke momenten is het meritocratisch gehalte van het onderwijs dus nog in het geding.