Vol 83 Nr 3 (2006)
Artikel
-
Boekbespreking ‘Tussen mythe en wetenschap
Het nieuwe leren is in vandaag de dag. Probleem gestuurd, onderzoekend, constructivistisch en ervaringsleren kunnen zich verheugen in een toenemende belangstelling. Traditioneel genoemde docentgerichte benaderingen maken plaats voor een op de leerling gerichte aanpak. De invoering van het studiehuis in de bovenbouw van het Nederlandse havo en vwo waarbij sterk de nadruk ligt op de zelfstandigheid van de leerling, is daarvan een concreet voorbeeld.
-
Predictoren voor beginnende geletterdheid
Het primaire doel van dit longitudinale onderzoek bij 226 leerlingen is de predictie van woordherkenning aan het einde van groep 3. Secundair is de ontwikkeling onderzocht van fonemische analyse en synthese, en benoemsnelheid, die aan het begin en in het midden van groep 2 en aan het begin van groep 3 werden gemeten. Uit de structurele analyses bleek dat benoemsnelheid voorspellende waarde had voor de snelheid van woordherkenning en samen met fonemische analyse voor de nauwkeurigheid van woordherkenning. Benoemsnelheid was vanaf het begin van groep 2 predictiever dan de fonemische vaardigheden. Fonemische analyse van het begin- of eindfoneem was aan het begin van groep 2 al vrij goed ontwikkeld, maar fonemische synthese niet. Beide fonemische vaardigheden vertoonden in een multivariate analyse een significante stijging in de periodes tussen de drie metingen. De ontwikkeling van fonemische vaardigheden is waarschijnlijk minder onderwijsafhankelijk dan uit onderzoek bij Duits en Nederlands sprekende leerlingen naar voren komt. De onderzoeksresultaten zijn relevant voor leesdiagnostiek en leesonderwijs.
-
Dialogisch onderwijs en zelfstandigheidbevordering: Een onderzoek naar de praktijk van twee leraren
Bij de aanname dat het de taak van de school is leerlingen te begeleiden bij de ontwikkeling van hun zelfstandigheid, kan de vraag gesteld worden welke voorwaarden deze doelstelling stelt aan de vormgeving en de uitvoering van onderwijs. In deze studie worden die voorwaarden geformuleerd uitgaande van een sociaal-culturele ontwikkelings- en leertheorie. In een tweevoudige gevalsstudie is onderzocht hoe en in hoeverre leraren, die door leerlingen en schoolleiding als goed worden beschouwd, deze voorwaarden vervullen. Omdat in sociaal-culturele theorieën het gesprek een centrale rol speelt, richt dit onderzoek zich in het bijzonder op de onderwijsleerdialoog. Door middel van audioregistratie werden dialogen vastgelegd binnen klassensituaties, waarin leerlingen aan opdrachten werken en waarbij de leraren assisteren. Het voor de dialoog kenmerkende taalgenre blijkt belangrijk te zijn bij de analyse van het verzamelde materiaal. De voornaamste bevindingen zijn dat deze goede leraren uitblinken door hun pedagogische benadering en dat zij op didactisch gebied eerder intuïtief dan systematisch op basis van leerpsychologische kennis te werk gaan.
-
Iteratie tijdens het ontwerpen van onderwijs: een empirische studie
Het ontwerpen van onderwijs is geen lineair proces. Iteratie kan een ontwerp verbeteren. Onderwijsontwerpers hebben echter ondersteuning nodig bij het omgaan met iteratie. In een empirische studie is onderzocht of niet-ervaren ontwerpers met behulp van een bestaande ontwerpmethode, ontwerptool en gerichte ondersteuning voor iteratie een complex ontwerpprobleem aankunnen. Daarnaast is onderzocht of er een verband is tussen het aantal iteraties en de kwaliteit van de ontwerpen. Uit de resultaten blijkt dat niet-ervaren ontwerpers acceptabele ontwerpen kunnen maken, mits zij voldoende worden ondersteund. De kwaliteit wordt in belangrijke mate bepaald door de hoeveelheid tijd die aan de ontwerptaak is besteed, maar hangt niet samen met het aantal iteraties. In de discussie wordt een kader voor verder onderzoek beschreven.
